Polityka senioralna m.st. Warszawy
Na świecie od wielu lat organizacje międzynarodowe podejmują inicjatywy, które mają zwrócić uwagę opinii publicznej na proces starzenia się ludności i rosnącą liczbę osób starszych. Najwcześniej z takimi inicjatywami wystąpiła Organizacja Narodów Zjednoczonych, a następnie Rada Europy i Unia Europejska. Zachęcały one rządy państw do prowadzenia polityki, która uwzględniałaby potrzeby, oczekiwania i możliwości coraz liczniejszej grupy seniorów i seniorek. W naszym kraju politykę senioralną zapoczątkowano w 2012 roku. Z inicjatywy Unii Europejskiej ogłoszono go Europejskim Rokiem Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej. Jednym z efektów podjętych wówczas prac były uchwalone przez Radę Ministrów Założenia Długofalowej Polityki Senioralnej w Polsce na lata 2014–2020 (zastąpione w 2018 r. przez dokument Polityka społeczna wobec osób starszych 2030. Bezpieczeństwo – Uczestnictwo – Solidarność). W powiązaniu z rządową polityką senioralną powstawały i powstają programy władz samorządowych, np. Program Warszawa Przyjazna Seniorom na lata 2013-2020.
W 2021 roku Miasto podjęło decyzję, by powstał kompleksowy dokument odnoszący się do jednego z wyzwań wskazanych w „Strategii #Warszawa 2030”. Są nim „zmiany demograficzne, a szczególnie starzenie się społeczeństwa”. „Polityka senioralna m.st. Warszawy” jest dokumentem kierunkowym, deklaracją zasad i wartości ważnych dla tej polityki. Zgodnie bowiem z ustalonymi przez Prezydenta m.st. Warszawy Standardami dokumentów programujących rozwój m.st. Warszawy dokument, który opisuje wybraną miejską politykę nie ma charakteru wykonawczego. Omawiamy w nim najważniejsze zagadnienia związane z potrzebami warszawskich seniorów, które zmieniają się na różnych etapach procesu starzenia się. Proponujemy określony sposób myślenia o osobach starszych, starości i międzypokoleniowej wspólnocie mieszkanek i mieszkańców naszego miasta. Nasz dokument zawiera rekomendacje, które wskazują, czym powinny charakteryzować się realizowane w mieście programy i projekty, aby Warszawa stawała się miastem coraz bardziej przyjaznym osobom starszym.
„Polityka senioralna m.st. Warszawy” jest spójna z dwoma dokumentami określającymi cele Miasta: „Strategią #Warszawa 2030” oraz „Strategią rozwiązywania problemów społecznych 2030”. Wskazuje kierunki działań Miasta w realizacji celów strategicznych i operacyjnych określonych w obu tych dokumentach. Działania te mają prowadzić do poprawy jakości życia na wszystkich etapach starzenia się człowieka. Zaproponowane przez nas rekomendacje powiązane są z niemal wszystkimi celami operacyjnymi ustalonymi w obu strategiach.
„Polityka senioralna m.st. Warszawy” składa się z następujących części:
- uzasadnienie potrzeby opracowania polityki senioralnej,
- wyjaśnienie, czym jest polityka senioralna,
- główne obszary polityki senioralnej Miasta,
- wartości i zasady polityki senioralnej,
- rekomendacje polityki senioralnej, które dotyczą realizacji celów operacyjnych określonych w dokumentach programujących rozwój,
- podmioty odpowiedzialne za uwzględnianie rekomendacji wynikających z polityki senioralnej,
- wykaz dokumentów urzędowych i opracowań wykorzystywanych w pracach nad naszym dokumentem.
„Polityka senioralna m.st. Warszawy” została przygotowana z inicjatywy i przy współudziale Warszawskiej Rady Seniorów i przedstawicieli Dzielnicowych Rad Seniorów. W Urzędzie m.st. Warszawy za zorganizowanie i koordynację pracy nad tym dokumentem oraz za jego opracowanie odpowiadało Biuro Pomocy i Projektów Społecznych. Prace trwały od grudnia 2021 r. do lutego 2023 r. i miały charakter partycypacyjny. Objęły:
- siedem warsztatów poświęconych poszczególnym zagadnieniom omawianym w dokumencie, z udziałem przedstawicieli warszawskich seniorek i seniorów (w tym Warszawskiej Rady Seniorów), osób reprezentujących organizacje pozarządowe oraz pracowników Urzędu m.st. Warszawy i innych instytucji samorządowych;
- dwa spotkania w formule otwartych seminariów;
- spotkania robocze z udziałem reprezentacji Warszawskiej Rady Seniorów;
- konsultacje społeczne projektu dokumen
W prace nad polityką senioralną była zaangażowana i merytorycznie im przewodziła prof. dr hab. Barbara Szatur-Jaworska z Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, ekspertka z zakresu polityki społecznej i gerontologii społecznej. Zapraszamy do zapoznania się z tym dokumentem, który dostępny jest TUTAJ.
